انتخاب دندانپزشک کودکان، از دغدغه‌هایی است که والدین با شروع خارش لثه‌های نوزاد خود با آن مواجه می‌شوند. دندانپزشک کودک، سلامت دهان و دندان اطفال را از دوران نوزادی تا نوجوانی تحت‌نظر دارد، بنابراین انتخاب یک دندانپزشک خوب برای فرزندتان بسیار مهم است. کلینیک دندانپزشکی صدف با ارائه انواع خدمات و مراقبت‌های دندانپزشکی، از پوسیدگی و مشکلات رایج دندان‌های فرزند شما جلوگیری می‌کند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با تمامی مشکلات و خدمات مخصوص دندان کودکتان آشنا کنیم.
دندانپزشکی کودکان چیست؟
دندانپزشکان اطفال در تشخیص و درمان انواع مشکلات مربوط به دندان در نوزادان، کودکان و نوجوانان تخصص دارند و آسیب‌هایی که در لثه‌ها، دندان‌ها و فک کودک ایجاد می‌شود را شناسایی و درمان می‌کنند. آن‌ها علاوه‌بر معاینه و درمان فرزندتان، به شما و او چگونگی مراقبت از دهان و دندان را آموزش می‌دهند. این دندانپزشکان دوره‌هایی را گذرانده‌اند که علاوه‌بر تشخیص مشکلات دندان‌های کودکان، نحوه برخورد با آن‌ها را نیز بدانند.
آموزش تخصصی مسواک‌زدن و نحوه مراقبت از دندان‌ها به کودکان
در ادامه نکاتی را درباره نحوه صحیح مسواک‌زدن و مراقبت از دندان‌های کودکان شرح می‌دهیم:
انتخاب مسواک و خمیردندان مناسب برای کودک
با خرید یک مسواک مخصوص کودکان با موهای نرم یا سیلیکونی، کودک خود را برای مسواک‌زدن سر ذوق بیاورید. همچنین هنگام انتخاب خمیردندان مناسب برای کودک، به یاد داشته باشید برای نوزادان تا ۱۸ ماه فقط آب و مسواک، تا ۶ سالگی خمیردندان حاوی مقدار کمی فلوراید و از ۶ سالگی به بعد از خمیردندان فلورایددار استفاده کنید.
نحوه مسواک‌زدن دندان‌های کودک
بهترین روش برای مسواک‌زدن دندان کودک این است که داخل، بیرون و سطوح جویدنی دندان‌های جلویی بالایی، جلویی پایین، عقب پایینی، عقب بالایی و میانی را ۵ بار مسواک بزنید و نهایتا سطوح خارجی دندان‌ها را بشویید.
بررسی مراقبت‌های پیشگیرانه دندانپزشکی کودکان
با رعایت برخی موارد می‌توانید از مشکلات دندان‌های فرزند خود پیشگیری کنید. مهم‌ترین نکاتی که باید رعایت کنید، عبارتند از:
- برای معاینه دندان و دهان فرزندتان به صورت منظم هر ۶ ماه یک‌بار به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید.
- کودک خود را تشویق کنید تا از خوراکی‌های مضر برای دندان مانند آب‌نبات، کلوچه و چیپس پرهیز کند.
- مطمئن شوید که فرزندتان بعد از هر وعده‌غذایی یا حداقل ۲ بار در روز مسواک می‌زند.
چرا تشخیص زودهنگام حفره دندانی کودکان مهم است؟
سلامت دندان‌های شیری کودک شما بسیار مهم هستند، زیرا سلامت و جای درست دندان‌های دائمی را تعیین می‌کنند. بنابراین اگر پوسیدگی در دندان‌های شیری وجود دارد، لازم است سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید. ابتدا دندانپزشک با سؤال از کودک شما در رابطه با درد و حساسیت دندان او، پوسیدگی دندان را تشخیص می‌دهد و دندان را معاینه می‌کند. درنهایت از طریق تصویر اشعه ایکس، میزان حفره را تشخیص می‌دهد. بنابراین با مراجعه منظم به کلینیک دندانپزشکی صدف، از تبدیل‌شدن پوسیدگی و حفره دندانی کودک خود، به مشکلات جدی و پرهزینه جلوگیری کنید.
انواع خدمات دندانپزشکی کودکان
مشاوره دندانپزشکی کودکان
در مشاوره دندانپزشکی کودک، دندانپزشک او را با دهان و دندان‌هایش و همچنین محیط مطب آشنا می‌کند و باعث می‌شود فرزند شما از ابزارها و مراحل درمان ترسی نداشته باشید. همچنین با معاینه کودک شما، توصیه‌هایی در رابطه با رژیم‌غذایی او، نحوه مسواک‌زدن، زمان‌های بعدی ویزیت و غیره می‌کند. درنهایت اگر کودک شما نیاز به درمان داشته باشد، روند و هزینه‌های درمان را برای شما شرح می‌دهد.
درمان پوسیدگی دندان و پرکردن دندان در کودکان
مراقبت نامناسب از دندان‌های فرزندتان ممکن است باعث ایجاد پوسیدگی در دندان او شود. درمان پوسیدگی دندان، به شدت پوسیدگی آن و شرایط خاص کودک بستگی دارد. با مراجعه به‌موقع و استفاده از روش‌های درمانی مناسب، پوسیدگی برداشته می‌شود و دندان به سلامت و وضعیت طبیعی خود بازمی‌گردد.
زمانی که دندانپزشک، پوسیدگی و یا وجود حفره‌ای را در دندان فرزند شما تشخیص می‌دهد، اولویت او بازیابی سلامت دندان با ترمیم قوی، ایمن و طولانی‌مدت است. رایج‌ترین روش برای ترمیم دندان با حفره، پرکردن آن است.
عصب‌کشی دندان کودکان
اگر پوسیدگی دندان به‌موقع درمان نشود، به عصب دندان می‌رسد و باید عصب‌کشی شود. متخصص دندانپزشکی کودکان برای عصب‌کشی دندان شیری، ابتدا قسمت آسیب‌دیده آن را خارج می‌کند و سپس آن را تمیز و پر می‌کند. درنهایت دندان با روکش دائمی یا موقت پوشانده می‌شود.
فیشورسیلانت در دندانپزشکی کودکان
سیلانت، لایه‌ای الاستیک و نازک است که معمولا روی شیارهای عمیق سطوح جونده دندان‌های دائمی چسبانده می‌شوند. فیشورسیلانت یا شیارپوش از دندان‌های کودکان در برابر پلاک، باکتری‌ها و اسیدهایی که منجر به پوسیدگی دندان می‌شوند، محافظت می‌کند. بهتر است سیلانت بلافاصله پس از رویش دندان، قبل از اینکه فرصت پوسیدگی داشته باشد، اعمال شود. خصوصا در مواقع یکه شیارهای روی سطح جونده دندان کودک عمیق و مستعد پوسیدگی می باشد.
روکش دندان اطفال
روکش‌های دندان قدامی روی سطح جلویی دندان‌ها اعمال می‌شوند تا ظاهر دندان‌هایی را که لکه‌دار، بریده‌شده، کج یا فاصله‌دار هستند، بهتر کنند. مزیت روکش‌های دندانی این است که روشی سریع، آسان و مقرون‌به‌صرفه برای بهبود ظاهر دندان‌ها هستند و تا سال‌ها دوام می‌آورند. روکش دندان های خلفی نیز از شکستن دندان های پر شده جلوگیری می کنند.
فلورایدتراپی دندان های اطفال
در فلورایدتراپی، فلوراید به مینای دندان نفوذ می‌کند و آن را در برابر حملات اسیدی مقاوم‌تر می‌کند و مانع از پوسیدگی زودرس دندان می‌شود.
ارتودنسی دندان کودکان
ارتودنسی یکی از شاخه‌های تخصصی در دندانپزشکی محسوب می‌شود که از رشد نامنظم دندان‌ها پیشگیری می‌کند و باعث اصلاح آن‌ها می‌شود. این روش حتی آسیب‌های فک کودک را تا حدودی درمان می‌کند.
کشیدن دندان شیری کودک
در موقعیت‌های خاصی از جمله آسیب بیش‌از‌حد دندان شیری یا مانع‌شدن آن برای رشد دندان دائمی، ممکن است دندانپزشک تشخیص دهد، دندان شیری باید کشیده شود.
مدیریت تروما یا ضربه به دندان‌های شیری کودک
ترومای دندانی یک آسیب نسبتاً شایع در کودکان است اما باید جدی گرفته شود. آسیب به دندان‌های شیری می‌تواند بر رشد دندان‌های دائمی تأثیر منفی بگذارد. ضربه به دندان‌های شیری می‌تواند آن‌ها را بشکند، لق یا جا‌به‌جا کند. اگر فرزند شما دچار ترومای دندان شد، در اسرع وقت به کلینیک دندانپزشکی صدف مراجعه کنید تا دندانپزشکان کودک به‌سرعت جراحات ناشی از آن را درمان کنند و مانع از هرگونه خطر برای رشد دندان‌های دائمی کودک شوند.
تجویز و نصب فضانگهدار دندان در کودکان
وجود دندان‌های شیری برای رشد دندان‌های دائمی در موقعیت طبیعی‌شان ضروری است. ازدست‌دادن زودهنگام دندان شیری باعث می‌شود دندان‌های دائمی، کج رشد کنند یا باعث اشغال فضای رشد دندان‌های دیگر شوند. در این‌صورت دندانپزشک یک فضا نگهدار تجویز می‌کند تا از افتادن دندان‌های شیری دیگر و تغییر مکان دندان‌های دائمی جلوگیری کند و احتمال نیاز به درمان ارتودنسی را کاهش دهد.
پیشگیری و ترک عاداتی که دندان‌های کودکان را خراب می‌کند
ممکن است فرزند شما عادت‌هایی داشته باشد که برای او انواع مشکلات دندانی را پیش بیاورد. در ادامه به بررسی برخی از رایج‌ترین عادت‌ها و روش پیشگیری از آن‌ها می‌پردازیم:
مکیدن انگشت شست و استفاده از پستانک
این یکی از عادات رایج کودکان خردسال است، اما اگر برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، می‌تواند باعث جابه‌جایی دندان‌ها و تغییر شکل سقف دهان شود. برای پیشگیری از آن، سعی کنید به‌مرور این عادت را در فرزندتان کمرنگ کنید. مراجعه به دندانپزشکی کودکان می‌تواند به شما کمک کند تا در ترک این عادت‌ها در فرزندتان موفق عمل کنید.
جویدن ناخن یا مداد
این دو عادت بد، باعث آسیب به دندان‌ها و لثه‌های کودک می‌شود و می‌تواند منجر به شکستگی دندان و افزایش خطر عفونت در دهان شود. برای جلوگیری از این عادات، جایگزین‌های دیگری مانند جویدن آدامس به او پیشنهاد دهید.
دندان‌قروچه
دندان‌قروچه و فشردن فک یکی دیگر از عادت‌های بد رایج در کودکان است که می‌تواند باعث ساییدگی دندان‌ها و آسیب به فک شود. برای جلوگیری از این عادت، سعی کنید علت این کار مانند اضطراب را تشخیص دهید و درمان کنید.ضمن اینکه با استفاده از گاردهای شبانه (نایت گارد) در ترک عادات مخرب، کودک را یاریی نمائید.
تنفس دهانی
تنفس کودک از دهان به جای بینی، می‌تواند باعث خشکی دهان، پوسیدگی دندان و بیماری لثه در او شود. درصورت وجود مشکلات زمینه‌ای مانند آلرژی یا انحراف بینی، آن را درمان کنید. مراجعه به‌موقع به دندانپزشکی کودکان باعث می‌شود زودتر از این عادات و مشکلات باخبر شوید.
مصرف میان‌وعده و نوشیدنی‌های شیرین
خوردن غذاها و نوشیدنی‌های شیرین منجر به پوسیدگی دندان می‌شود، بنابراین میان‌وعده‌های سالم‌تر مانند میوه‌ها و سبزیجات را برای فرزندتان جایگزین کنید.
آموزش‌های لازم برای کودکان قبل از مراجعه به دندانپزشکی کودکان
کودک شما در اولین مراجعه خود نمی‌داند باید انتظار چه چیزی را داشته باشد، بنابراین ممکن است مضطرب باشد و با دندانپزشک همکاری نکند. در‌نتیجه پیش از اولین ویزیت بهتر است به کودک خود آموزش‌هایی بدهید:
- ابتدا با خواندن یک کتاب یا پخش فیلم و آهنگی مرتبط با کودکان در دندانپزشکی او را سر شوق بیاورید.
- از او بخواهید در مطب دندانپزشکی روی صندلی بی‌قراری نکند و چشم‌هایش را ببندد و این کار را با او تمرین کنید.
- عملیاتی که در دندانپزشکی انجام می‌شود را برای او شفاف کنید.
- دندانپزشک را به آن‌ها براساس درک‌شان معرفی کنید. برای مثال بگویید دندانپزشک قرار است داخل دهانت را نگاه کند و به تو کمک کند دندان‌های سالمی داشته باشی.
همچنین نیاز است والدین نکاتی را رعایت کنند:
- اولین نوبت دندانپزشکی فرزندتان را زمانی رزرو کنید که او روحیه خوبی دارد.
- مطمئن شوید که کودک شما قبل از اولین ملاقات با دندانپزشکی استراحت کند و سیر باشد تا با دندانپزشک همکاری کند.
چرا باید حتما به دندانپزشک کودکان که تخصص دارد مراجعه کنید؟
دندانپزشک اطفال دندانپزشک متخصصی است که نوزادان، کودکان، نوجوانان و کودکان با نیازهای ویژه را درمان می‌کند. آموزش‌های مختص دندانپزشکی کودکان به آن‌ها این اجازه را می‌دهد تا مشکلات مخصوص کودکان را تشخیص دهند و با روش‌های درمانی مناسب، از تشدید مشکلات جلوگیری کنند. دندانپزشک می‌داند در هر لحظه باید انتظار چه واکنشی از کودک شما داشته باشد، بنابراین در روند درمان به کودک آسیبی نخواهد رسید و کودکان در مراحل معاینه و درمان احساس راحتی و آرامش بیشتری دارند. در ادامه مهم‌ترین دلایلی که باید فرزند خود را به دندانپزشکی کودکان ببرید، شرح می‌دهیم:
- دهان و فک فرزند شما در حال رشد است، بنابراین دندانپزشک اطفال با توجه به مرحله رشد دهان کودک از روش‌های درمانی مناسب استفاده می‌کند.
- آناتومی دندان شیری با دندان دائمی بسیار متفاوت است و روش درمانی مخصوص خود را دارد.
- برخی از مشکلات دهان و دندان فقط در کودکان وجود دارند و دندانپزشکان اطفال برای تشخیص و درمان آن‌ها آموزش دیده‌اند.
- دندانپزشکان کودکان به روانشناسی کودک مسلط هستند و به کاهش ترس و ایجاد تجربه مثبت برای کودکان کمک می‌کنند.
کودک از چه سنی باید به دندانپزشک کودکان مراجعه کند؟
شما باید فرزند خود را در شش‌ماهگی یا نهایت یک‌سالگی و پس از ظاهر‌شدن اولین دندان او نزد دندانپزشک ببرید. حتی اگر دندان‌های کودکتان سالم به نظر می‌رسند، ممکن است مشکلات پنهان دیگری داشته باشند. یک متخصص می‌تواند علائم اولیه بیماری‌های دهان و دندان فرزند شما را تشخیص دهد و از تشدید آن‌ها جلوگیری کند. توجه داشته باشید که پس از اولین مراجعه فرزندتان، او را به‌طور منظم هر شش‌ماه برای چکاپ ببرید.
تفاوت دندانپزشک عمومی با دندانپزشکی کودکان در چیست؟
زمانی که در جستجوی یک دندانپزشک مناسب برای کودک خود هستید، با ۲ گروه از دندانپزشک‌های عمومی و کودکان مواجه می‌شوید. هر ۲ گروه به‌مدت ۶ سال در این رشته تحصیل می‌کنند، اما دندانپزشکان متخصص اطفال پس از فارغ‌التحصیلی از دانشکده دندانپزشکی، به‌مدت ۳ سال در شاخه اطفال آموزش می‌بینند و تخصص می‌گیرند. این افراد در زمینه‌های جراحی پیشرفته کودکان، روانشناسی کودک، آسیب‌شناسی دهان آموزش می‌بینند. بنابراین با مراجعه به دندانپزشک متخصص کودکان می‌توانید از رفتار و روش درمان اطمینان داشته باشید.
رفتار مناسب با سن کودک چیست؟
رفتار مناسب با سن کودک در دندانپزشکی، درواقع پیاده‌سازی تکنیک‌های روانشناسی است که به دندانپزشک کمک می‌کند تا کودک را در کلینیک مدیریت کند، درمان او را به‌درستی انجام و در عین‌حال ترس کودک از دندانپزشک را کاهش می‌دهد. در ادامه، برخی از تکنیک‌های مدیریت رفتار کودکان در مطب دندانپزشکی کودکان را برای شما شرح می‌دهیم:
ایجاد حواس‌پرتی
معمولا دندانپزشکان با ایجاد محیطی مفرح، حواس کودک را از لوازم دندانپزشکی و مراحل درمان پرت می‌کنند. برای مثال ممکن است بالای صندلی یک صفحه نمایش نصب شده باشد یا یکی از دستیارهای دندانپزشک برای فرزندتان قصه بگوید.
اهدای جایزه پس از درمان
در این تکنیک، دندانپزشک پیش از شروع درمان به فرزند شما قول می‌دهد در صورت همکاری به او جایزه بدهد و پس از اتمام درمان به قول خود عمل می‌کند تا کودک تشویق شود.
تشویق کودک
اکثر کودکان در ابتدا علاقه‌ای به مسواک‌زدن نخواهند داشت، اما با تشویق آن‌ها برای مسواک‌زدن، می‌توانید این کار مهم را تبدیل به یک عادت روزانه برای فرزند خود کنید. در ادامه چند راه تشویق کودک برای مسواک‌زدن را بررسی می‌کنیم:
- مسواک‌زدن را با پخش آهنگ‌های کودکانه و شعر خواندن برای کودک خود به یک سرگرمی تبدیل کنید.
- از خمیردندان‌هایی با طعم‌های میوه‌ای استفاده کنید.
- با طراحی یک سیستم پاداش می‌توانید کودک خود را برای مسواک‌زدن ترغیب کنید.
سخن پایانی
با انتخاب درست دندانپزشک کودکان، می‌توانید از خردسالی تا نوجوانی از سلامت دهان و دندان فرزند خود مطمئن باشید و کودک شما مشکلی با دندانپزشکی و مراقبت از دندان‌هایش نداشته باشد. با انتخاب کلینیک دندانپزشکی صدف، لبخند سالم و زیبای فرزندتان را تضمین کنید و به او تجربه‌ای خوب از دندانپزشکی هدیه دهید. این کلینیک بر پیشگیری و درمان انواع بیماری‌های دهانی و پوسیدگی دندان در کودک شما تمرکز دارد. همچنین دندانپزشکان اطفال در کلینیک صدف، رفتاری حرفه‌ای و دوستانه با کودک شما دارند که او را به مراقبت از دندان‌هایش ترغیب می‌کنند.