هر آنچه باید دربارۀ کامپوزیت دندان بدانید
اگر شما هم جزو افرادی هستید که زیبایی لبخندتان برایتان مهم است و دوست دارید لبخندی دلنشین و درخشان داشته باشید، یکی از روشهایی که در تحقق این امر به شما کمک میکند ونیر کامپوزیت دندان است. این روش از جمله روشهای درمانی زیبایی در دندانپزشکی است که با هدف بهبود ظاهر دندانهای آسیبدیدۀ شما، مرتبشدن و سفیدشدنشان انجام میشود و جزو یکی از محبوبترین خدمات کلینیک دندانپزشکی صدف است. به کمک ونیرهای کامپوزیت میتوانید دندانهایی یکدست و زیبا و در نتیجه لبخندی زیبا داشته باشید. در ادامۀ این مقاله ما به هر آنچه لازم است دربارۀ این روش زیبایی در دندانپزشکی بدانید میپردازیم و مزایا و معایب این روش درمانی را بررسی میکنیم.
ونیر کامپوزیت چیست؟
ونیر کامپوزیت (Composite veneer) روکشی از جنس رزین مخصوص کامپوزیت است که روی دندانهای شما قرار میگیرد و با کمک آنها دندانهایی سفید، مرتب و یکدست خواهید داشت. این درمان همانطور که پیداست برای اصلاح ظاهر دندانهای شما به کار میرود و مناسب افرادی است که دندانهایشان به هر دلیلی دچار آسیبهای گوناگونی مثل شکستگی، فرسودگی، ترک، لک، تغییر رنگ و… شده است و میخواهند که ظاهر زیباتر و دلنشینتری داشته باشند.
کامپوزیت دندان چطور انجام میشود؟
بعد از انجام معاینات لازم در دندانپزشکی و پیش از عمل کامپوزیت، دندانهای شما باید کاملا تمیز شوند. دندانپزشک بعد از تمیزکردن کامل دندانهای شما اگر نیاز به تراش جزئی مینای دندان باشد این کار را انجام میدهد و اگر نباشد بدون انجام این کار، روکش را روی دندانهایتان قرار میدهد. این روکشها به ۲ شکل مستقیم و غیرمستقیم میتوانند روی دندانها قرار بگیرند که بهصورت زیر انجام میشود:
- روش مستقیم
در روش مستقیم، دندانپزشک یک یا چند لایه رزین کامپوزیت را روی سطح دندانهای شما قرار میدهد و سپس آن را با نور LED ثابت و محکم میکند و بدین ترتیب شکل و ظاهر دندانهای شما بهبود مییابد.
- روش غیرمستقیم
در روش غیرمستقیم متخصص ابتدا از دندانها قالب میگیرد و سپس روکش را میسازد و این روکش روی دندانهای شما قرار میگیرد.
طول عمر و ماندگاری کامپوزیت دندان چقدر است؟ مدت زمان باقیماندن سفیدی دندانها با کامپوزیت چقدر است؟
ماندگاری ونیر کامپوزیت و مخصوصا سفیدماندن آن به عوامل مختلفی نظیر مهارت دندانپزشک، مراقبتهای بهداشتی و غذایی، فعالیتهای روزمرۀ شما و … بستگی دارد اما بهطورکلی عمر آنها بین 4 تا 8 سال تخمین زده میشود.
تفاوت ونیر کامپوزیت با ونیر پرسلن چیست؟ لمینیت چینی دندان بهتر است یا کامپوزیت ونیر؟
ونیر کامپوزیت و ونیر پرسلن هردو روکشهایی هستند که برای بهبود ظاهر دندانها و لبخند طراحی میشوند اما باوجود این شباهت کلی، تفاوتهایی نیز دارند که آگاهی از آنها به شما کمک میکند بفهمید کدامیک برایتان مناسبتر است. برخی از این تفاوتها عبارتند از:
- جنس: کامپوزیت از مخلوط مصنوعی رزین (پلاستیک) و شیشه ساخته میشود و به شکل لایهلایه روی دندان اعمال میشود اما ونیر پرسلن از جنس پوستههای پرسلن یا در اصطلاح عامیانه از جنس چینی است و روی دندان چسبانده میشود.
- دوام: ونیر پرسلن یا لمینیت نسبت به ونیر کامپوزیت دوام و استحکام بیشتری دارد، دربرابر لکها مقاومتر است و میتواند 10 الی 12 سال عمر کند اما ونیر کامپوزیت استحکام و ماندگاری کمتری دارد.
- هزینه: ونیر پرسلن از نظر هزینه گرانتر از ونیر کامپوزیت است. ازآنجاکه لمینیت خاصیت ترمیمشدن ندارد یک بار و با دوام بیشتری ساخته میشود و درصورت مراقبت درست، سالهای زیادی به شما خدمت میکند، اما کامپوزیت با استحکام کمتری ساخته میشود و قابلیت ترمیم دارد. بدینترتیب اگر دچار آسیب شد باید هزینهای برای ترمیم آن بدهید اما اگر لمینیت شما دچار آسیب شود باید مجددا برای آن هزینۀ کامل کنید. بههمیندلیل در حالت کلی کامپوزیت مقرونبهصرفهتر است.
- زیبایی: در مبحث زیباییشناسی لمینیت از کامپوزیت کمی جلوتر است و علتش این است که زیبایی و درخشندگی طبیعیتری دارد.
ونیر کامپوزیت ای پی اس (IPS) چیست؟
آی پی اس (IPS) نسل جدیدی از ونیرهای کامپوزیت است که به مواد سازندۀ آن، ذرات سرامیک نیز افزوده شده است و بههمیندلیل دارای استحکام و مقاومت بیشتری است. علاوهبر استحکام بیشتر، از مهمترین تفاوتها و درواقع مزایای آن نسبت به ونیر کامپوزیت معمولی میتوان به براق و درخشانتربودن، زیبایی بیشتر، عدم تغییررنگ و سیاهی، محافظت بیشتر از لثهها و تراشیدهنشدن دندان حین درمان اشاره کرد.
باوجود مزایای گفتهشده این نوع کامپوزیت دارای معایبی هم هست که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درصورت سهلانگاری در مراقبتهای بهداشتی، امکان التهاب لثه وجود دارد.
- این نوع کامپوزیت بهعلت متریالش کمی شکنندهتر است و باید در خوردن غذاها و فعالیتهای روزانه دقت بیشتری داشته باشید تا ضربهای نخورد و دچار شکستگی نشود.
مزایای ونیر کامپوزیت دندان چیست؟
هرکدام از روشهای درمانی در دندانپزشکی مزایا و معایبی دارند که دانستن آنها برای هر کسی که میخواهد از آن درمان بهرهمند شود، واجب است. درمورد ونیر کامپوزیت نیز وقتی صحبت از مزایا و معایب میشود معمولا آن را با روکش همتایش یعنی ونیر پرسلن مقایسه میکنند. در ادامه ما به برخی از مزایای ونیر کامپوزیت دندان میپردازیم:
کمهزینهبودن
هزینۀ درمان یکی از مواردی است که همواره برای افراد اهمیت دارد، مخصوصا در درمانهای زیبایی دندانپزشکی که معمولاً تحت پوشش بیمهها نیستند و باید این هزینه بهصورت آزاد پرداخت شود. ونیر کامپوزیت دندان از این نظر دارای امتیاز و کمهزینهتر از لمینیت دندان است و بههمیندلیل افراد بیشتری میتوانند برای انجام آن اقدام کنند.
تغییر و اصلاح رنگ دندان
از دیگر مزایای این روش بهبود رنگ دندانهاست که میتوانید رنگ و درجۀ روشنیاش را خودتان انتخاب کنید و در نتیجۀ انجام آن شما دندانهایی سفید و خوشرنگ خواهید داشت. ماندگاری این سفیدی به مراقبتهای شما در زمینۀ بهداشت دهان و دندان و پرهیز از خوردن غذاهای رنگی وابسته است.
همترازشدن دندان
ونیر کامپوزیت دندان قابلیت این را دارد که به دلخواه شما طراحی شود. بدین ترتیب دندانپزشک میتواند ظاهر دندانهای فرسوده، شکسته، کج، زاویهدار و امثالهم را به کمک آن بهبود ببخشد و دندانهایی همتراز و مرتب به شما هدیه دهد. این روکشها میتوانند طوری ساخته و پرداخته شوند که هیچکس نفهمد پشت آنها دندانی آسیبدیده قرار دارد.
بستن شکافهای بین دندان
از دیگر مواردی که به کمک کامپوزیت میتوان آن را بهبود بخشید، شکافهای کوچک دندان یا فاصلۀ بین دندانهاست. این روکشها میتوانند فاصلهها و شکافهای بین دندانها را پر کنند و ظاهر بهتری به آنها ببخشند.
اصلاح لبخند
یک لبخند زیبا برای جلوهگری خود نیاز به دندانهایی مرتب و خوشرنگ و لعاب دارد. ونیر کامپوزیت دندان این امکان را فراهم میکند که شما دندانهایی منظم، یکدست، سفید و زیبا داشته باشید و بدین ترتیب لبخند دلنشین شما زیباتر و تماشاییتر از هر زمانی خواهد شد.
درمان سریع و آسان
این روش یک درمان ساده و بیدردسر در دندانپزشکی است. برای انجام آن نیاز به صرف وقت و انرژی زیادی ندارید. علاوهبراین، دورۀ بهبود و نقاهت خاصی نیز ندارد و بلافاصله بعد از انجام آن میتوانید زندگی روزمرۀ خود را پیش بگیرید و به کارهایتان برسید. بدین ترتیب شما در عرض چند ساعت صاحب یک لبخند زیبا میشوید و میتوانید به زندگی عادی خود برگردید.
قابلیت ترمیم
یکی از مهمترین مزایای ونیر کامپوزیت دندان قابلیت اصلاح و ترمیم آن است. اگر روکش شما به هر دلیلی دچار ترک، شکستگی، لبپرشدن، خراشیدگی و… شد شما میتوانید به کلینیک دندانپزشکی صدف مراجعه کنید و آن را ترمیم کنید.
معایب ونیر کامپوزیت دندان چیست؟
در کنار مزایایی که برای این روش برشمردیم، این درمان، معایبی نیز دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد:
- برخلاف ونیر پرسلن، ونیر کامپوزیت دارای استحکام و طول عمر کمتری است.
- درصورت مصرف غذاهای رنگی احتمال تغییر رنگ و لکشدنش بالا میرود.
- بعد از چندسال دچار ساییدگی و لک و… میشود و باید آن را تعویض کنید.
- زیبایی ظاهری و میزان طبیعیبودن آن کمتر از ونیر پرسلن است.
ونیر کامپوزیت دندان برای چه افرادی مناسب است؟
ونیر کامپوزیت از آنجایی که میتواند طیف وسیعی از مشکلات ظاهری دندانها را پوشش بدهد میتواند برای افراد زیادی مناسب باشد. اگر شما جزو افراد زیر هستید میتوانید از این درمان زیبایی بهرهمند شوید.
- اگر لثهها و مینای دندان سالمی دارید. درصورت وجود مشکل در لثه و دندان باید ابتدا به آن رسیدگی کنید و برطرف شود، سپس از روکشها استفاده کنید.
- اگر دندانهایتان دچار مشکلات ظاهری مثل کجبودن، زاویهداربودن، فرسودگی و… است.
- اگر دندانهای شکسته دارید.
- اگر دندانهای صاف و تقریبا مرتبی دارید و میخواهید آن را بهطورکامل منظم و یکدست کنید.
- اگر دندانتان بر اثر خوردن غذاهای رنگی و تیره یا پوسیدگی و پرکردن دچار تغییر رنگ، لک و سیاهی شده است.
- اگر به رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیت میدهید و توان مراقبت از روکشهای دندان را دارید.
- اگر مشکل عادات مضری مثل دندانقروچه و جویدن ناخن با دندان ندارید.
- اگر اهل خوردن غذاهای سفت و شکستن آجیل و تخمه با دندان نیستید.
- اگر ورزشهای سنگینی که به دندان ضربه میزند انجام نمیدهید.
سن مناسب برای ونیر کامپوزیت دندان چیست؟
بهطور کلی محدودیت سنی خاصی برای روکشهای دندان وجود ندارد اما توصیۀ دندانپزشکان این است که بیمار برای انجام چنین درمانی حداقل تا سن 16 تا 18 سالگی صبر کند تا دندانها کاملا بالغ و بافت استخوانی آنها کامل شود. رشد و حرکت دندانها میتواند در روند درمان اختلال ایجاد کند.
مراقبتهای پس از انجام ونیر کامپوزیت دندان
با اینکه انجام ونیر کامپوزیت دندان دورۀ نقاهت خاصی ندارد و میتوانید بعد از انجام آن زندگی عادی خود را داشته باشید و به کارها و فعالیتهای روزمرهتان برسید، اما مانند سایر درمانهای دندانپزشکی نیاز به مراقبتهایی دارد که فرایند درمانتان کامل شود و ماندگاری بیشتری داشته باشد. مراقبتهای پس از کامپوزیت دندان شامل موارد مختلفی است که در ادامه به هر یک از آنها میپردازیم.
مراقبتهای مربوط به تغذیه بعد از کامپوزیت دندان
ونیر کامپوزیت و بهطورکلی همۀ روکشهای دندان از دندانهای طبیعی حساستر و آسیبپذیرتر هستند، در نتیجه لزوم مراقبت از آنها بیشتر است. شما بعد از انجام کامپوزیت با داشتن یک برنامۀ غذایی مناسب میتوانید از بروز این حساسیتها و آسیبها جلوگیری کنید و از صرف وقت و هزینۀ دوباره برای ترمیم و تکرار درمان نجات پیدا کنید. رعایت برخی نکات به تحقق این امر کمک میکند و این نکات شامل موارد زیر است:
- پرهیز از نوشیدن مایعات تیره و رنگی مثل چای، قهوه، نوشابههای رنگی و امثالهم که باعث زردشدن کامپوزیت میشوند.
- پرهیز از خوردن غذاهای رنگی مثل گوشت قرمز، سس سویا، زغال اخته، اسفناج، آلبالو، توت و… که باعث تغییر رنگ روکش دندانها میشوند.
- مسواکزدن و شستوشوی دهان و زبان و دندانها پس از خوردن غذاهای رنگی بهمنظور ازبینبردن آثار غذا و رنگ و لک ناشی از آنها.
- پرهیز از نوشیدن مایعات گرم و داغ و جایگزینکردن آنها با مایعات خنک و سرد.
- پرهیز از گاززدن مستقیم آجیل، فندق و گردو، استخوان، نانهای سفت، هویج، آبنبات یا شکلات سفت و امثالهم که باعث ایجاد ترک و شکستگی در ونیر کامپوزیت میشود. چنین غذاهایی را به آرامی و با احتیاط بخورید و اگر برای کامپوزیت شما مشکلی پیش آمد برای ترمیم به کلینیک دندانپزشکی صدف مراجعه کنید.
مراقبتهای مربوط به بهداشت دهان و دندان بعد از کامپوزیت دندان
یکی دیگر از مواردی که در دورۀ بعد از انجام کامپوزیت باید نسبت به آن دقت و توجه داشته باشید، رعایت بهداشت دهان و دندان است. این مورد یکی از حیاتیترین موارد در حفظ روکش دندان شما است که شامل نکات زیر میشود:
- روزانه حداقل 2 بار با مسواک نرم مسواک بزنید.
- بهطور معمول 2 تا 3 بار در روز و نهایتاً 1 بار در روز قبل از خواب نخ دندان بکشید.
- از دهانشویههای فاقد الکل استفاده کنید؛ زیرا الکل به مواد کامپوزیت آسیب میزند و باعث نرمی و تخریب آن میشود.
- برای مسواکزدن و تمیزکردن دندانهایتان از خمیردندانهایی مثل خمیردندان زغالی و جوش شیرین که باعث ساییدگی میشوند استفاده نکنید.
- برای تمیزکردن ناحیۀ برخورد روکش با دندانهای طبیعی حتما از نخ دندان استفاده کنید.
- برای تمیزکردن زیر بریج (فضای زیر روکشی که زیرش دندانی وجود ندارد) از نخهای مخصوص سوپرفلاس استفاده کنید.
- از مواد سفیدکنندۀ دیگری برای دندانهایتان استفاده نکنید.
مراقبتهای مربوط به برخی عادات مضر
افزون بر موارد ذکرشده، بعد از انجام ونیر کامپوزیت دندان، شما باید از انجام برخی از عادات مضری که میتوانند به روکش دندانهایتان آسیب بزنند نیز پرهیز کنید. این عادتها به دلیل روزمرهبودنشان شاید چندان مهم و اثرگذار به نظر نرسند، اما میتوانند به کامپوزیت شما آسیب جدی بزنند. بعضی از این عادتها عبارتند از:
- مصرف دخانیاتی چون سیگار، پیپ، قلیان.
- دندانقروچه
- عادت به فشردن دندانها روی هم بهخاطر استرس و هیجان و خشم و… .
- گاززدن یخ و شکستن فندق و گردو و امثالهم.
- جویدن ناخن
- بازکردن بستهها با دندان
- استفاده از خلال دندان غیراستاندارد
برخی مراقبتهای بلندمدت لازم بعد از ونیر کامپوزیت دندان
بهجز مراقبتهایی که باید بلافاصله بعد از عمل کامپوزیت انجام دهید مراقبتهایی نیز هستند که در طولانیمدت به شما کمک میکنند سفیدی و درخشش دندانهایتان را حفظ کنید. این مراقبتها شامل مواردی مثل کاهش مصرف غذاهای رنگی، ترک دخانیات، شستوشوی دهان و دندان پس از خوردن غذاهای رنگی، مسواکزدن و استفاده از نخ دندان بهصورت روزانه و مستمر، استفاده از محافظهای دهانی هنگام ورزش و فعالیت شدید و انجام چکاپهای دندانپزشکی بهشکل مرتب و سالانه است.
آیا میتوان روی دندانهای روکششده ونیرکامپوزیت انجام داد؟
اگر شما هم جزو افرادی هستید که با این سوال مواجه شدهاید باید بگوییم بله! این امکان وجود دارد که برای اصلاح شکل یا رنگ دندان روکششده از کامپوزیت استفاده کنید اما شرط آن این است که روکش شما دارای آسیب و مشکل نباشد و در شرایط خوبی به سر ببرد.
کامپوزیت دندان بهتر است قبل از عمل زیبایی بینی باشد یا بعد از آن؟
برای جلوگیری از بروز هرگونه مشکلی بهتر است انجام درمانهای زیبایی دندان خود را به 4 الی 6 ماه بعد از عمل بینی موکول کنید.
سخن پایانی
در میان انواع روشهای درمانی زیبایی در دندانپزشکی، ونیر کامپوزیت دندان یکی از محبوبترین روشهاست. در این درمان، روکشی از جنس رزین مخصوص کامپوزیت روی دندانهای شما قرار میگیرد که باعث بهبود ظاهر دندانهای شما و پوشاندن آسیبهایی مثل ترک و لک و فرسودگی و… میشود. در نتیجۀ این درمان، شما دندانهایی سفید و مرتب و لبخندی زیبا دارید. اما با وجود مزایای گفتهشده، این روش درمان دارای معایبی نیز هست که از جملۀ آنها میتوان به استحکام کمتر نسبت به لیمنت، تغییر رنگ و دوام کمتر آن اشاره کرد. البته این موارد با انجام مراقبتهای شما قابلپیشگیری است. این مراقبتها شامل رعایت نکاتی در خصوص بهداشت و تغذیه و فعالیتهای روزمره و برخی چکاپهای دندانپزشکی است که روی هم رفته باعث میشوند درمان شما کامل شود و به ماندگاری و حفظ روکش دندانهایتان کمک میکند. آنچه گفته شد چکیدهای از مطالبی بود که در این مقاله به آن پرداختیم. کلینیک دندانپزشکی صدف در انجام همۀ امور دندانپزشکی در کنار شماست تا از آنها به سلامت عبور کنید. همیشه و در هر زمان هدف ما نشاندن لبخند رضایت بر لبهای شماست.