آیا می‌دانستید مراقبت های پس از درمان دندان درست به‌اندازۀ خود درمان آنها مهم است و هرگونه سهل‌انگاری باعث آسیب‌دیدن مجدد دندانها می‌شود؟ بله، همینطور است! بسیاری از افراد بعد از انجام درمان‌های دندانپزشکی مانند پرکردن (ترمیم)، عصب‌کشی (درمان ریشه)، ایمپلنت و…، به‌دلیل عدم‌آگاهی از این مسئله، به دندان‌هایشان آسیب می‌زنند و متحمل هزینۀ مجدد می‌شوند. این مراقبت‌ها که شامل پرهیزهای غذایی و انجام برخی کارهای ساده است، به شما کمک می‌کند تا روند بهبود را به‌درستی طی کنید و دندان‌های سالم‌تری داشته باشید. کلینیک دندانپزشکی صدف در این مقاله شما را با بایدها و نبایدهای پس از درمان دندانپزشکی آشنا می‌کند، چراکه هدف ما نشاندن لبخند رضایت بر لب‌های شماست.
چرا باید بعد از درمان دندان ها، از آنها مراقبت کنیم؟
ازآنجاکه دندانها عضو بسیار مهمی در بدن ما هستند و به رفع یکی از مهم‌ترین نیازهای زندگی ما یعنی غذاخوردن کمک می‌کنند، مراقبت از آنها امری ضروری است. اگرچه بهتر است پیش از آنکه آسیب ببینند و به درمان نیاز پیدا کنند، حواسمان به سلامت‌شان باشد اما اگر به هر دلیلی دچار مشکل شدند، مهم است که در اسرع وقت نسبت به درمان آنها اقدام کنیم و جلوی آسیب‌های بیشتر را بگیریم. درمان های دندانپزشکی در قالب‌های مختلفی مثل پرکردن، عصب‌کشی، لمینت، ایمپلنت، جراحی، پروتز، ارتودنسی و… انجام می‌شود و به سلامت دهان و دندان کمک می‌کند. اما نکتۀ حائز اهمیت این است که این درمان‌ها به‌تنهایی کافی نیستند و بخش مهمی از تکمیل روند بهبود و سلامت‌تان به مراقبت های پس از درمان دندان ها بستگی دارد؛ یعنی به شما و آنچه باید انجام دهید. پس اگر این سؤال برایتان پیش آمده که بعد از ترمیم دندان‌هایتان چه باید بکنید، با ما همراه باشید تا در ادامه به آن پاسخ بدهیم.
مراقبت های پس از درمان دندانها
بعد از اینکه از روش‌های درمانی مختلف برای درمان دندان‌هایتان استفاده کردید، آنها تا مدت کوتاهی در معرض آسیب قرار دارند. به‌همین‌دلیل لازم است طبق دستورالعمل‌های دندانپزشکی، برخی از نکات را رعایت کنید تا برای دندان ها و بافت های اطراف مشکلی پیش نیاید و مراحل بهبود با سرعت بیشتری طی شود. این روش‌های مراقبتی عبارتند از:
پرهیز از خوردن غذاهای سفت و چسبنده در ساعات اول پس از ترمیم
در میان انواع مراقبت های پس از درمان دندانپزشکی، پرهیز غذایی از مهم‌ترین موارد است. یک دندان ترمیم‌شده در ساعات اولیه نباید در معرض غذاهای سفت و چسبناک قرار بگیرد. خوردنی هائی مثل آجیل، خرما، شکلات و آبنبات، سبزی‌ها و میوه‌های سفت مانند هویج و سیب از جمله غذاهایی هستند که باید در ساعات اولیه ترمیم دندانها از خوردنشان صرف‌نظر کنید. همچنین در ترمیم های همرنگ دندان (کامپوزیت ها) و نیز در سفید کردن دندانها، در روزهای اول از مواد خوراکی رنگی مثل کاکائو، قهوه، چای، سس های رنگی و همینطور نوشیدنی‌های گازدار، کشیدن سیگار و امثالهم پرهیز نمائید. این مواد غذائی درصورت عدم‌مراقبت می‌توانند دندان‌های سالم شما را هم دچار مشکل کنند، چه برسد به دندان‌های تازه‌ترمیم‌شده که حساس‌تر از هر زمانی‌اند و نیاز به مراقبت بیشتری دارند. در این دوره کوتاه پس از ترمیم، سعی کنید از غذاهای نرم‌تری مانند سوپ، ماست، بستنی و ساندویچ‌های نرم استفاده کنید.
پرهیز از خوردن غذاهای خیلی سرد یا خیلی گرم
از دیگر مواردی که باید تا چند روز پس از ترمیم دندان به آن توجه داشته باشید، دمای غذاهایی است که می‌خورید یا می‌آشامید. خوردن و نوشیدن غذاهای خیلی سرد یا غذاهای خیلی گرم می‌تواند به دندان‌های شما آسیب بزند و دردتان را تشدید کند. بنابراین تاحدامکان دمای غذاها را به دمای متعادل محیط برسانید و سپس نوش جان کنید.
جویدن غذا با طرف دیگر دهان
دندان‌هایی که به‌تازگی ترمیم شده‌اند نباید بار و فشار زیادی روی خود حس کنند؛ چراکه تا چند روز استحکام گذشته را ندارند و می‌توانند به‌راحتی دچار شکستگی شوند یا ماد‌ۀ به‌کاررفته در آنها آسیب ببیند. پس بهتر است غذاها را با طرف دیگر دهان بجوید و از آوردن هرگونه فشار به دندان‌های درمان‌شده‌تان دوری کنید.
رعایت بهداشت دهان و دندان و استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید
مراقبت های پس از درمان های دندانپزشکی فقط مختص غذاها و چگونگیِ خوردنشان نیست. در کنار این مراقبت‌ها رعایت بهداشت دندان هم بسیار مهم و ضروری است؛ زیرا روش‌های درمانی دندانپزشکی معمولا روش‌هایی تهاجمی هستند (به عنوان مثال کشیدن و جراحی دندان، جراحی لثه و غیره) و بعد از انجام آنها، برای مدتی مقاومت دهان و دندان شما دربرابر باکتری‌ها کمتر از گذشته است. این باعث می‌شود که رعایت بهداشت، ضروری‌تر از هر زمان دیگری باشد تا از بروز هرگونه التهاب و عفونت، جلوگیری شود. استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید، شست‌وشوی دهان با آب‌نمک و استفاده از دهان‌شویه مناسب، مواردی هستند که به شما کمک می‌کنند تا این دوره را راحت‌تر بگذرانید.
پرهیز از عادات مضر
در میان رفتارهای روزمرۀ، برخی از عادت‌ها هستند که ممکن است در حالت عادی به چشم نیایند، اما در شرایط خاص می‌توانند مشکل‌آفرین شوند. برخی از این عادت‌ها به حوزۀ دهان و دندان مربوط است، در نتیجه علاوه‌بر موارد گفته‌شده، در مسیر مراقبت های پس از درمان دندان، لازم است از برخی عادات مضر نیز بیش از هر زمان دیگری پرهیز کنید؛ عاداتی مثل دندان‌قروچه، دست‌زدن به دهان و دندان، تمیزکردن دندانها با گوشۀ ناخن یا خلال دندان غیراستاندارد، مسواک‌زدن با سرعت و فشار زیاد، شکستن آجیل با دندان، مصرف زیاد دخانیات و الکل و مواردی از این دست که می‌توانند به دندان‌هایتان آسیب بزنند یا آنها را در معرض باکتری‌ها و میکروب‌ها قرار بدهند.
علائم و نشانه‌هایی که بعد از پرکردن دندان باید به آنها اهمیت بدهید
پس از درمان های دندانپزشکی مخصوصا کشیدن، جراحی، ترمیم یا درمان ریشه، دندان ها و بافت های دهان تا مدتی حساس، ضعیف و آسیب‌پذیرند و در چنین شرایطی ممکن است به‌دلایل مختلف دچار برخی از مشکلات شوند. در ابتدای امر، بروز علائمی مانند دردهای قابل‌کنترل با مسکّن های معمولی یا قرمزی و التهاب جزئی، طبیعی است اما اگر همین موارد از حالت طبیعی خارج شوند و شدت بگیرند، نشان از مشکل و آسیب دارند و باید خیلی زود برای حل آنها اقدام کنید. بعضی از این علائم که باید در دورۀ مراقبت های پس از درمان دندان نسبت به آنها دقت بیشتری داشته باشید، عبارتند از:
- دردهای تیز و ضربان‌دار در ناحیۀ دندان ترمیم‌شده
- التهاب و قرمزی شدید
- مشاهدۀ هرگونه خراشیدگی و ترک در سطح دندان
- حساسیت زیاد به سرما و گرما
- احساس طعم ناخوشایند در دهان
- بروز هرگونه لک و تغییررنگ در دندان
سخن پایانی
مراقبت از دندانها به‌دلیل نقش مهمی که در بدن دارند، امری ضروری است و سهل‌انگاری در این مورد می‌تواند باعث بروز آسیب‌هایی شود که برای حل‌شان باید از روش‌های درمانی کمک بگیرید که در قالب‌های مختلفی صورت می‌گیرد، اما نکته‌ای که ممکن است خیلی‌ها از آن بی‌خبر باشند این است که مراقبت های پس از درمان دندان به‌اندازۀ خود درمان مهم است و نقش اساسی در تکمیل روند بهبود دارد. این مراقبت‌ها که شامل پرهیز کوتاه مدت از خوردن برخی موادغذایی، رعایت نکاتی هنگام خوردن و آشامیدن، رعایت بهداشت دهان و دندان و دوری از عادت‌های مضر روزانه است، باعث می‌شود تا دندان‌های شما با سرعت بیشتری بهبود پیدا کنند و از آسیب‌دیدن مجدد در امان بمانند. در این مقاله کوشیدیم تا شما را با روش‌های مراقبت از دندان‌های درمان شده آشنا کنیم و به علائم و نشانه‌هایی بپردازیم که دقت به آنها و پیگیری‌شان ضروری است. کلینیک دندانپزشکی صدف برای رفاه حال مراجعان با بسیاری از بیمه‌های تکمیلی قرارداد منعقد کرده است. در این کلینیک میتوانید مشکلات دهان و دندانتان را با هزینه مناسب و کیفیت بالا حل نمائید.
