جراحی و کشیدن دندان از جمله روش‌های درمانی رایج برای دندان‌های آسیب‌دیده و پوسیده‌ای است که دیگر قابلیت ترمیم و استفاده ندارند. این عمل با یک نوبت مراجعه به دندانپزشکی انجام می‌شود و بعد از آن نیاز به مراقبت‌هایی دارد که به توقف خونریزی و کاهش درد کمک می‌کند. کلینیک دندانپزشکی صدف در رابطه با مراقبت های پس از جراحی دندان و کشیدن آن توصیه‌هایی برای شما دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم تا بتوانید این دوره را با آرامش و راحتی بیشتری سپری کنید؛ زیرا هدف ما نشاندن لبخند رضایت بر لب‌های شماست.
مهم‌ترین مراقبت‌های لازم در روزهای اولیۀ بعد از جراحی و کشیدن دندان، چه مواردی هستند؟
دندان‌ها در طول زمان به دلایل مختلف ممکن است دچار آسیب‌ها و پوسیدگی‌هایی شوند که دیگر قابل‌جبران نباشند. در این‌صورت نیاز به جراحی و کشیدن دندان وجود دارد که از روش‌های درمانی در دندانپزشکی هستند و طی آن‌ها دندان به‌طورکامل از حفره‌اش خارج می‌شود. این امر علاوه‌براینکه سلامت را به دهان بازمی‌گرداند، از انتشار پوسیدگی و آسیب‌دیدن دندان‌های مجاور نیز جلوگیری می‌کند. اما این درمان نیز مثل همۀ درمان‌های دندانپزشکی، به‌تنهایی کافی نیست و به مراقبت‌هایی از جانب شما نیاز دارد که در ادامه با مهم‌ترین آن‌ها آشنا می‌شویم. مراقبت های پس از جراحی دندان و کشیدن عبارتند از:
کمک به توقف خونریزی
خونریزی خفیف بعد از جراحی و کشیدن دندان، امری طبیعی است که می‌تواند تا 6 ساعت و حتی در مواردی تا 24 ساعت بعد از جراحی طول بکشد. برای کمک به تشکیل لختۀ خون و توقف زودتر خونریزی، تا 1 یا 2 ساعت بعد از خروج دندان، گاز استریل یا پنبه را محکم روی محل زخم فشار دهید.
عدم اعمال فشار
در مراقبت های پس از جراحی دندان و کشیدن، فشارنیاوردن به دهان مسئلۀ بسیار مهمی است. کارهایی مثل تف‌کردن آب دهان یا خونابه و مصرف مایعات با نِی، به‌دلیل ایجاد نوعی مکش در دهان، باعث آسیب به لختۀ خونِ تشکیل‌شده و افزایش درد شما می‌شوند بهتر است آب دهان خود را قورت دهید. همچنین بعد از برداشتن گاز استریل یا پنبه، از مکیدن حفرۀ دندان جداً بپرهیزید چراکه لختۀ خون را از بین می‌برد و باعث ایجاد حفرۀ خشک (درای ساکت) می‌شود که بسیار دردناک است.
پرهیز از مصرف دخانیات
مصرف دخانیات به‌ویژه سیگار می‌تواند بر روند بهبود شما اثر منفی بگذارد. در 24 ساعت اول از مصرف سیگار و قلیان اکیداً خودداری کنید.
رعایت بهداشت دهان و دندان
پس از درمان‌های دندانپزشکی، بیشتر از هر زمانی باید به بهداشت و تمیزی دهان و دندان خود اهمیت بدهید. به‌همین‌منظور استفاده از دهان‌شویه‌ها مثل کلرهگزیدین و شست‌وشوی دهان با آب‌نمک رقیق بعد از 24 ساعت پیشنهاد می‌شود. شما می‌توانید روزی 2 یا 3 بار از دهان‌شویه و آب‌نمک برای ضدعفونی‌کردن دهان خود استفاده کنید. مسواک‌زدن بعد از جراحی و کشیدن دندان چندان توصیه نمی‌شود و بهتر است روز اول از آن صرف‌نظر کنید.
تغذیه مناسب
بعد از برداشتن گاز استریل، تا زمانی که بهبود نیافته‌اید از خوردن غذاهای سفت و چسبنده پرهیز کنید و به‌جای آن‌ها از غذاهای نرم و نوشیدنی‌های خنک یا ولرم استفاده کنید. همچنین تا 24 ساعت بعد از عمل، از خوردن غذاها و مایعات داغ خودداری کنید.
پرهیز از فعالیت‌های شدید و سنگین
یکی از مهم‌ترین مواردی که در مراقبت های پس از جراحی دندان و کشیدن باید رعایت کنید این است که حداقل به‌مدت 2 روز از هرگونه فعالیت شدید و سنگین و رفتن به باشگاه خودداری کنید؛ چراکه با بالارفتن ضربان قلب شما گردش خون نیز افزایش می‌یابد و باعث تشدید خونریزی و ضعف می‌شود.
مصرف منظم داروها
ازآنجاکه دهان شما یک درمان تهاجمی را تجربه می‌کند و دچار جراحت می‌شود، مصرف داروها از ضروریات دورۀ درمانتان است. این داروها که شامل مسکّن‌ها و آنتی‌بیوتیک‌هاست، در تسکین درد و کاهش احتمال بروز عفونت و التهاب، بسیار موثر است. داروهایتان را طبق تجویز پزشک بخورید و به‌اندازۀ کافی استراحت کنید.
عوارض احتمالی بعد از جراحی و کشیدن دندان
هر روش درمانی در پزشکی و دندانپزشکی ممکن است با برخی عوارض همراه باشد که جراحی و کشیدن دندان نیز از این قاعده مستثنا نیست. در جدول زیر به این عوارض احتمالی می‌پردازیم:
عوارض احتمالی | اقدامات لازم |
احساس طعم بد و بوی نامطبوع در دهان | طبیعی است و بعد از 24 ساعت برطرف می‌شود. |
تشکیل غشاء خاکستری بر روی زخم | طبیعی است و دهان را با دهان‌شویه یا آب‌نمک به آرامی شست‌وشو دهید. |
خونریزی | تکه‌ای گاز استریل در محل جراحی قرار دهید و به‌مدت 30 دقیقه با فشار ملایم نگه دارید. |
بوی عفونت، افزایش درد، تب‌ولرز، تورم شدید | در اسرع‌وقت به کلینیک مراجعه کنید. |
محدودیت باز شدن دهان | تا یک هفته طبیعی است و در صورت ادامه‌یافتن، از کمپرس گرم کمک بگیرید. |
تورم | روز اول کمپرس یخ و از روز دوم ناحیه را با کمپرس گرم کنید. |
درد | از داروها و مسکّن‌های تجویزشده استفاده کنید. |
خونریزی شدید و غیرعادی | به کلینیک مراجعه کنید. |
همۀ این عوارض، با نکته‌هایی که گفته شد، قابل‌رفع یا پیگیری هستند.
نکات مهم بخیه در جراحی دندان
در جراحی دندان نیز مثل سایر جراحی‌ها از بخیه‌زدن به‌منظور توقف خونریزی و یکسان‌کردن بافت لثه استفاده می‌شود. این کار با استفاده از نخ‌های مخصوصی انجام می‌گیرد که به ۲ دستۀ کلی تقسیم می‌شوند؛ قابل‌جذب و غیرقابل‌جذب. اگر بخیۀ شما قابل‌جذب باشد، نیاز به مراجعۀ دوباره به کلینیک ندارید اما اگر قابل‌جذب نباشد، معمولا در همان روز جراحی، دندانپزشک به شما می‌گوید چه زمانی باید برای برداشتن بخیه به کلینیک مراجعه کنید.
بعد از کشیدن بخیه، به‌دلیل اینکه هنوز دورۀ درمان شما کامل نشده و زخم‌هایی وجود دارد، باید نکاتی را رعایت کنید که از بروز آسیب و عفونت جلوگیری کنید. رعایت این نکات جزو مراقبت های پس از جراحی دندان و کشیدن است که در ادامه به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- از دست‌زدن و لمس‌کردن ناحیۀ جراحی‌شده بپرهیزید.
- به دهان خود فشار نیاورید و از تکان‌های شدید دوری کنید.
- غذاهای سفت و ترد و چسبنده نخورید.
- از دهان‌شویه و آب‌نمک برای شست‌وشو و ضدعفونی‌کردن دهان خود کمک بگیرید.
سخن پایانی
جراحی و کشیدن دندان یکی دیگر از روش‌های رایج برای درمان دندان‌های آسیب‌دیده و کمک به حفظ سلامت دهان است. پس از انجام این درمان که از درمان‌های تهاجمی به شمار می‌رود، شما معمولا با درد و خونریزی خفیفی مواجه می‌شوید و به دلیل جراحتی که در ناحیۀ دندان خود دارید، باید نکاتی را رعایت کنید تا روند درمان شما درست پیش برود و راهی برای آسیب و عفونت دوباره باز نشود. این نکات شامل رعایت برخی مسائل بهداشتی، تغذیه‌ای و دارویی است که ما در کلینیک دندان پزشکی صدف به‌عنوان همراه و یار شما در امور دندانپزشکی، در این مقاله به این مراقبت های پس از جراحی دندان و کشیدن آن پرداخته‌ایم و با بررسی عوارض احتمالی آن کوشیده‌ایم تا به سؤالات شما دراین‌باره پاسخ بدهیم.
